Rozprawka to chyba jedna z najbardziej znienawidzonych form wypowiedzi u uczniów. Głównie z powodu długości, ale też skomplikowanej formy. Już sama nazwa wskazuje, że będziemy musieli w niej „rozprawiać”, czyli przedstawiać różne argumenty. Rozprawka sama w sobie nie jest jednak trudna, o ile zna się jej podstawowy schemat. Jak ją napisać, żeby spełniała wszelkie wymogi polonisty?
• Rodzaje rozprawek: dedukcyjna i indukcyjna
• Zadbaj o odpowiedni wstęp
• Użyj właściwych argumentów w rozwinięciu
• Wyraź swoje zdanie w zakończeniu
• Piszesz rozprawkę? Uwzględnij te zasady!
Rodzaje rozprawek: dedukcyjna i indukcyjna
Zanim przystąpimy do rozprawki musimy się zastanowić, który rodzaj wybierzemy. Rozprawka dedukcyjna to taka, w której już na samym początku przedstawiamy tezę, co do której nie mamy wątpliwości i popieramy to stosownymi argumentami. W rozprawce indukcyjnej stawiamy hipotezę, a później staramy się ją udowodnić, zamieniając w tezę. Mamy do wyboru 3 opcje: zakładamy, że hipoteza jest prawdziwa; zakładamy, że hipoteza jest nieprawdziwa; nie wiemy czy hipoteza jest prawdziwa czy nie i przedstawiamy argumenty obu stron.
Zadbaj o odpowiedni wstęp
Najważniejsza istota rozprawki. Po pierwsze wstęp. W nim zamieścimy ogólne stwierdzenia, które powoli przejdą do ścisłego postawienia problemu. Jeśli jest to konieczne, sięgnijmy do definicji i kontekstów tematu rozprawki (np. kontekst filozoficzny, historyczny, biograficzny, historyczno-literacki).
Jeśli korzystamy z fragmentu powieści czy innego dzieła, należy go osadzić w całości utworu, zaznaczyć czy jest to scena kluczowa, punkt kulminacyjny itp., a następnie przedstawić głównych bohaterów, zwrócić uwagę na ich przeszłość, jeśli ma to wpływ na nasze dalsze rozważania. Musimy wspomnieć o narracji, przestrzeni fragmentu i całego dzieła oraz o czasie, czy jest to retrospekcja, inwersja czasowa itp. We wstępie musimy też podać, jakie argumenty zaraz będziemy przedstawiać.
Użyj właściwych argumentów w rozwinięciu
Dopiero w rozwinięciu je rozbudujemy. Kolejność argumentów jednak nie może być przypadkowa. W rozprawce bardzo ważna jest logika. Nie ma tu miejsca na niezaplanowane decyzje. Sami musimy wybrać odpowiednią kompozycję i ściśle jej się trzymać. Każdy argument powinien być umieszczony w oddzielnym akapicie. Musimy pamiętać o tym, że powinno się w nim znaleźć wprowadzenie i argument (potrzebne będzie też nawiązanie do poprzednich akapitów), dowody oraz cząstkowy wniosek.
Wyraź swoje zdanie w zakończeniu
W zakończeniu musimy wszystkie swoje rozważania sprowadzić do punktu wspólnego, nie zapominając przy tym o postawionej na początku tezie. Wszystko musi się ze sobą logicznie połączyć. Na koniec wyraźmy własne zdanie. W tym mamy pełną dowolność. Oceńmy bohaterów, ich czyny, postawę. Własna ocena jest w rozprawce również bardzo istotna, bo świadczy o naszym zaangażowaniu w pracę naukową.
Piszesz rozprawkę? Uwzględnij te zasady!
O tym musimy pamiętać:
- Ustalmy własny pogląd na temat, który podejmujemy i uargumentujmy to odpowiednio,,/li>
- Znajdźmy przynajmniej 3 argumenty, które potwierdzą naszą tezę (lub po 3 „za” i „przeciw”, jeśli coś porównujemy),
- Używajmy cytatów (oczywiście nie w nadmiarze, muszę one rzeczywiście pasować do kontekstu),
- Napiszmy wcześniej plan rozprawki, to pomoże w utrzymaniu logiki pracy,
- Pamiętajmy o tym, że wstęp i zakończenie mają czytelnika zaintrygować. Już od pierwszych zdań odbiorca powinien wiedzieć, czego ma się spodziewać i, co najważniejsze, powinien chcieć przeczytać to dalej, a nie zostawić po kilku słowach.
- I najważniejsze, postawioną tezę trzeba uzasadnić. Bez tego nasze wypracowanie nie będzie rozprawką.
Temat: jak napisać rozprawkę, rodzaje rozprawek, rozprawka z hipotezą
Uwielbiam Muzeum Narodowe w Warszawie, zawsze jak jestem w stolicy to idę tam z moim chłopakiem na randke :)